Ülkemizde; afet ve acil durumların çok kişiyi ve geniş bir
alanı etkilemesi, sık aralıklarla meydana gelmesi, çok sayıda vatandaşımızın
hayatını kaybetmesi, sanayi ve ekonominin zarar görmesi afet yönetim sisteminin
zarar azaltma ve hazırlık sürecinde etkin hazırlıkların yapılmasını gerektirir.
Yaşanacak afet sonrası yapılacak olan ilk iş arama ve kurtarma
faaliyetleridir.
Arama ve kurtarma; deprem, sel, çığ, KBRN, heyelan, büyük kazalar,
kaybolma, dağ ve doğa koşullarında meydana gelen olaylarda, hızlı bir şekilde
olay yerine gidip ihtiyacı olan kişiye en kısa sürede ulaşmak ve can kaybını en
aza indirecek gerekli müdahaleleri yapmaktır.
Afet sonrası ilk 72 saat hayat kurtarma açısından en kritik altın
saatlerdir. Afet sonrası kurtarmanın %50’si afetten sağ kurtulan genellikle
eğitimi ve ekipmanı olmayan aileler, komşular veya o anda yardıma koşanlar
tarafından yapılır. Yaralıların %30’u yapısal olmayan elamanların (eşya, tavan,
ara duvar, pencere v.s) altında kalan afetzedelerden oluşur ve basit
kurtarma yöntemleri ile kurtarılabilirler. Yaralıların %15’i enkaz
boşluklarında kalmış olanlardır ve profesyonel arama kurtarma ekipleri
tarafından kurtarılırlar. Yaralıların % 5’i ise enkaza sıkışmış yaralılardır.
Bu yaralılar için daha ileri teknolojinin kullanıldığı teknik kurtarma
gereklidir.
Profesyonel arama ve kurtarma ekiplerinin derecelendirilmesi,
Birleşmiş Milletlere (BM) bağlı Uluslararası Arama Kurtarma Danışma Grubu
(INSARAG) tarafından yapılır. Ekipler, INSARAG standartlarına göre "ağır
arama kurtarma ekibi" ve "orta ölçekli arama kurtarma ekibi"
olmak üzere sınıflandırılır.
Yaşanan afette arama kurtarma ekiplerinin doğru ve zamanında
yapacağı kurtarma faaliyetleri, yaralıların hayatta kalmasına ve hayatlarını
sağlıklı olarak sürdürmelerine olanak sağlar. Profesyonel arama kurtarma
ekipleri yanında gönüllü olarak kurulan ve faaliyette bulunan arama kurtarma
ekiplerinin sayısının artması ve eğitimlerinin standardize edilmesi afetten
etkilenenlerin sağ kalım ve yaşam kalitelerini doğrudan etkileyecektir. Arama
ve Kurtarma eğitimi teorik bilgiye, beceriye ve deneyime dayalıdır.
SAFE-M Arama ve Kurtarma Eğitimi’nde benimsenen temel ilke
UMKE-DER bünyesinde eğitim alanların, arama kurtarma bilgisine, uygulama
becerisine ve deneyimine sahip olmasıdır.
Kaynak:
INSARAG Arama Kurtarma Standartları Eğitim Modülü